Tham vấn dự thảo “Đề án xây dựng, phát triển nhân viên chăm sóc sức khỏe người cao tuổi tại cộng đồng và cơ sở chăm sóc sức khỏe người cao tuổi đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”

Ngày 20/6/2025, tại Hà Nội, Cục Dân số, Bộ Y tế phối hợp với Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc (UNFPA) tại Việt Nam tổ chức cuộc họp góp ý dự thảo “Đề án xây dựng, phát triển nhân viên chăm sóc sức khỏe người cao tuổi tại cộng đồng và cơ sở chăm sóc sức khỏe người cao tuổi đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”. Cuộc họp thu hút sự tham gia của nhiều chuyên gia, nhà quản lý, cán bộ ngành dân số - y tế tại Trung ương và địa phương, đại diện các tổ chức quốc tế cùng đại diện các bệnh viện, cơ sở chăm sóc người cao tuổi.

Ông Lê Thanh Dũng, Cục trưởng Cục Dân số phát biểu khai mạc

Phát biểu khai mạc ông Lê Thanh Dũng, Cục trưởng Cục Dân số nhấn mạnh: “Trước tốc độ già hóa dân số nhanh, Việt Nam cần có chính sách kịp thời để chuẩn bị đội ngũ nhân lực chăm sóc sức khỏe người cao tuổi đáp ứng cả về số lượng và chất lượng. Đề án lần này nhằm hướng tới xây dựng hệ thống nhân lực chuyên nghiệp, phù hợp với nhu cầu chăm sóc dài hạn tại gia đình, cộng đồng và các cơ sở chuyên biệt”.

Tại cuộc họp, Trợ lý Trưởng đại diện Quỹ Dân số Liên hợp quốc tại Việt Nam bà Đặng Huyền cũng khẳng định sự đồng hành của tổ chức trong quá trình xây dựng chính sách và nâng cao năng lực cho nhân viên chăm sóc người cao tuổi - lực lượng then chốt trong hệ thống an sinh xã hội bền vững. Bên cạnh đó bà cũng đề xuất đội ngũ nhân viên chăm sóc cần được đào tạo bài bản, chuyên sâu, theo từng chuyên ngành, cấp độ, phù hợp với tình trạng sức khỏe, khả năng tự chăm sóc và nhu cầu của người cao tuổi.

Toàn cảnh buổi Hội thảo

Dự thảo Đề án được PGS.TS Phạm Tiến Nam và TS. Đoàn Hữu Minh trình bày đã nêu rõ thực trạng, quan điểm, mục tiêu, giải pháp thực hiện của đề án đến năm 2030 và tầm nhìn 2045.

Trong bối cảnh Việt Nam đang bước vào thời kỳ già hóa dân số với tốc độ nhanh chưa từng có – ước tính đến năm 2049, người cao tuổi sẽ chiếm tới 25% dân số cả nước; việc xây dựng một hệ thống chăm sóc sức khỏe toàn diện cho nhóm dân số này đang trở thành vấn đề câp cấp bách. Theo Bộ Y tế, năm 2024 cả nước có khoảng 14,2 triệu người cao tuổi, trong đó gần 2 triệu người từ 80 tuổi trở lên. Tuổi thọ bình quân của người Việt đạt 74,7 tuổi, song số năm sống khỏe mạnh chỉ dừng lại ở mức 65,4 tuổi. Người cao tuổi chủ yếu mắc bệnh mạn tính không lây, trung bình mỗi người mang theo 2,7 bệnh, khiến gánh nặng chăm sóc sức khỏe ngày càng tăng, đặc biệt tại cộng đồng và hộ gia đình. Trước tình hình đó, Bộ Y tế đã xây dựng Đề án “Xây dựng, phát triển nhân viên chăm sóc sức khỏe người cao tuổi tại cộng đồng và cơ sở chăm sóc sức khỏe người cao tuổi đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”. Đề án đặt mục tiêu hình thành mạng lưới chăm sóc sức khỏe người cao tuổi đa tầng, đa dạng loại hình (chăm sóc tại nhà, cộng đồng, cơ sở bán trú và lưu trú), đồng thời phát triển nguồn nhân lực chăm sóc được đào tạo bài bản, có chứng chỉ hành nghề, đáp ứng yêu cầu của xã hội già hóa. Một điểm nổi bật của Đề án là thành lập tổ chăm sóc sức khỏe người cao tuổi tại xã, phường với thành phần gồm cán bộ y tế, cộng tác viên dân số, hội viên Hội Người cao tuổi… đảm nhiệm nhiệm vụ khám, theo dõi sức khỏe, tư vấn dinh dưỡng, hỗ trợ phục hồi chức năng và chăm sóc tinh thần cho người cao tuổi ngay tại nơi cư trú. Cùng với đó, các điểm chăm sóc sức khỏe tại cộng đồng sẽ được triển khai tại nhà văn hóa hoặc trung tâm sinh hoạt dân cư, hoạt động theo mô hình không tăng biên chế, ưu tiên kiêm nhiệm và tận dụng nguồn lực sẵn có.

Về nhân lực, Đề án đề xuất bổ sung nghề “nhân viên chăm sóc người cao tuổi” vào danh mục nghề nghiệp Việt Nam, mở mã ngành đào tạo chính quy, từ trình độ sơ cấp đến đại học. Mục tiêu đề xuất đến năm 2030, có ít nhất 30% cơ sở giáo dục nghề nghiệp triển khai đào tạo nghề này; 50% Trạm Y tế xã, phường có điều dưỡng viên phụ trách chăm sóc người cao tuổi. Bên cạnh đó, mô hình cơ sở chăm sóc sức khỏe người cao tuổi ban ngày sẽ được xây dựng tại các trung tâm y tế huyện, cơ sở y học cổ truyền và phục hồi chức năng. Tại đây, người cao tuổi được theo dõi bệnh mạn tính, phục hồi chức năng, rèn luyện thể chất, chăm sóc tinh thần và hỗ trợ sinh hoạt cá nhân trong môi trường thân thiện và nhân văn.

Đề án không chỉ hướng tới mục tiêu y tế mà còn tạo ra hàng vạn việc làm ổn định, góp phần giải phóng sức lao động nữ, thúc đẩy bình đẳng giới và phát triển kinh tế địa phương. Đồng thời cũng khẳng định sự chủ động và quyết tâm của ngành trong ứng phó với thách thức già hóa dân số, bảo đảm an sinh cho mọi công dân ở giai đoạn cuối đời.

Các đại biểu tham dự Hội thảo

Sau buổi hội thảo, Ban tổ chức đã mời các đại biểu tham quan thực tế tại một cơ sở chăm sóc sức khỏe người cao tuổi, đây là một mô hình tư nhân thành công, tiêu biểu về dịch vụ chăm sóc chất lượng, nhân văn và chuyên nghiệp tại Hà Nội.

Một số hình ảnh tại cơ sở chăm sóc sức khỏe người cao tuổi