Hệ thống dịch vụ cơ bản cho người cao tuổi tại Quảng Đông, Trung Quốc

Quảng Đông tập trung phát triển các cơ sở dịch vụ chăm sóc người cao tuổi trên địa bàn các phường (thị trấn), cộng đồng thành thị và nông thôn, xây dựng “dịch vụ chăm sóc người cao tuổi trong 15 phút" ở cộng đồng thành thị. Thực hiện cải tạo nhà ở phù hợp cho các gia đình người cao tuổi có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, cung cấp giường chăm sóc tại nhà với giám sát 24 giờ, đưa dịch vụ chăm sóc tại nhà đến gần gũi với người cao tuổi; đối với người cao tuổi nông thôn mất năng lực đặc biệt khó khăn được chăm sóc tập trung, đảm bảo cuộc sống tuổi già an toàn hơn... 

Số lượng người già đang tăng mạnh ở Trung Quốc - Ảnh: Reuters

Đây là kết quả mới trong việc thúc đẩy nhanh hệ thống dịch vụ chăm sóc người cao tuổi kết hợp hài hòa giữa gia đình, cộng đồng và cơ sở, giữa y tế và dưỡng lão trong tỉnh Quảng Đông.

Theo kết quả cuộc tổng điều tra dân số lần thứ 7, tỉnh Quảng Đông có 15.565.100 người cao tuổi thường trú từ 60 tuổi trở lên, chiếm 12,35% dân số; theo "Kế hoạch xây dựng hệ thống dịch vụ chăm sóc người cao tuổi giai đoạn 14" của tỉnh, dự kiến đến năm 2030, tỷ lệ người già vượt 20%, bước vào xã hội già hóa cấp độ vừa phải. 

Ứng phó hiệu quả già hóa dân số tác động đến toàn bộ phát triển quốc gia và phúc lợi của người dân. Từ đầu năm đến nay (2022), Quảng Đông đã thực hiện chiến lược quốc gia tích cực ứng phó già hóa dân số với tư tưởng phát triển lấy con người làm trung tâm, hướng tới mục tiêu mọi người đều được hưởng dịch vụ chăm sóc cơ bản, tập trung giải quyết các vấn đề cấp bách của người cao tuổi, dám đổi mới, thí điểm "bốn trọng điểm" trong thực tiễn tỉnh để xây dựng hệ thống dịch vụ chăm sóc hài hòa giữa gia đình, cộng đồng và cơ sở, y tế và dưỡng lão, đáp ứng đa dạng và nhiều tầng nhu cầu người cao tuổi.

Trọng điểm yếu tố bảo đảm - Tăng cường nền tảng dịch vụ chăm sóc cơ bản

Năm nay, hệ thống dân chính Quảng Đông tập trung tăng cường đảm bảo các yếu tố nền tảng như hợp lực thể chế, quy hoạch cơ sở vật chất và đất đai, phát triển nguồn nhân lực, xây dựng tiêu chuẩn và quản lý giám sát.

* Hợp lực chính sách: Ban hành kế hoạch phát triển hệ thống dịch vụ chăm sóc người cao tuổi giai đoạn 14 và định hướng đến năm 2035, xác định tư tưởng chỉ đạo, nguyên tắc cơ bản, mục tiêu phát triển, nhiệm vụ chính, công trình trọng điểm và biện pháp bảo đảm.

* Quy hoạch cơ sở vật chất và đất đai: Các sở ban ngành tỉnh phối hợp giám sát địa phương thực hiện quy hoạch xây dựng và bảo đảm quỹ đất cho cơ sở chăm sóc người cao tuổi, đảm bảo các cơ sở phải xây dựng đủ tiêu chuẩn.

* Phát triển nguồn nhân lực: Đẩy mạnh đào tạo nhân lực chăm sóc người cao tuổi, đến cuối 2021 toàn tỉnh có 188 trường mở ngành liên quan với hơn 140.000 sinh viên, trong đó 13 trường trung học chuyên nghiệp đào tạo chuyên ngành quản lý và chăm sóc người cao tuổi.

* Xây dựng tiêu chuẩn: Đã ban hành 8 tiêu chuẩn địa phương về dịch vụ chăm sóc người cao tuổi như chuẩn cơ sở dưỡng lão, chuẩn dịch vụ tại nhà và cộng đồng, chuẩn công tác xã hội trong dưỡng lão. Hiện đang nghiên cứu chuẩn kỹ thuật cho sản phẩm chăm sóc phù hợp người cao tuổi, dịch vụ dưỡng lão du lịch, hướng dẫn chăm sóc người cao tuổi tiểu tiện mất kiểm soát, cũng đề xuất chuẩn quốc gia về chăm sóc người cao tuổi mắc bệnh mất trí.

* Quản lý giám sát: Thí điểm mua dịch vụ qua chính quyền, ủy quyền tổ chức đánh giá và giám sát trực tiếp hơn 300 cơ sở dưỡng lão, nâng cao chất lượng dịch vụ. Thực hiện dự án bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp cho cơ sở dưỡng lão, hiện có 1503 đơn vị tham gia với tổng bảo hiểm 37,575 tỷ nhân dân tệ.

Trọng điểm phân loại chính sách - Nỗ lực đáp ứng nhu cầu cơ bản

* Bảo đảm chăm sóc đầy đủ cho người cao tuổi đặc biệt khó khăn thành thị và nông thôn, thiết lập tiêu chuẩn chăm sóc cao hơn 2%-60% mức lương tối thiểu địa phương tùy theo mức độ tự chăm sóc, phủ kín dịch vụ cho nhóm người này.

* Ưu tiên bảo đảm nhu cầu cốt lõi của nhóm người cao tuổi khó khăn như tuổi cao, mất năng lực; thực hiện chính sách hỗ trợ và ưu tiên người cao tuổi vào cơ sở dưỡng lão và dịch vụ tại nhà.

* Quảng Châu thí điểm bảo hiểm chăm sóc dài hạn cho người già yếu, giảm gánh nặng chăm sóc mất năng lực, hỗ trợ bình đẳng và công khai quy trình vào cơ sở dưỡng lão trên toàn tỉnh.

* Áp dụng chính sách hỗ trợ chung cho người già trên 80 tuổi, hơn 2,99 triệu người được hưởng; cải tạo nhà phù hợp cho 86.000 gia đình; xây dựng mạng lưới “dịch vụ chăm sóc người cao tuổi trong 15 phút" nhằm cung ứng dịch vụ chăm sóc, thúc đẩy phát triển trung tâm chăm sóc tổng hợp ở huyện/thị/tổ dân phố với đầy đủ dịch vụ. Hiện toàn tỉnh có 23.000 cơ sở phục vụ cộng đồng và tại nhà với tỷ lệ bao phủ 100% thành thị và 78% nông thôn; hơn 1800 cơ sở dưỡng lão với 246.000 giường, hơn một nửa là giường chăm sóc có điều dưỡng, phục vụ 85.000 người.

Trọng điểm nâng cao chất lượng - Tăng cường hiệu quả dịch vụ cơ bản

* Thúc đẩy mô hình cung cấp dịch vụ hỗ trợ ăn uống tập trung tại cộng đồng, toàn tỉnh có hơn 2100 điểm trợ ăn phục vụ các khu vực châu Giang và phần lớn vùng Đông - Tây Bắc Quảng Đông.

* Cải tiến mô hình y tế kết hợp chăm sóc, xây dựng chính sách khuyến khích bác sĩ gia đình, có hơn 10.539 đơn vị cung cấp dịch vụ y tế tại nhà, phục vụ gần 6,43 triệu người già bằng hợp đồng dịch vụ, xây dựng 36.855 giường bệnh tại nhà.

* Thiết lập hệ thống thăm hỏi người cao tuổi ở nông thôn, định kỳ thăm hơn 30.000 người già lưu trú nông thôn, lập quỹ hỗ trợ tình nguyện giúp đỡ nhóm này, thực hiện dự án "Hỗ trợ dân sinh và công tác xã hội" với hơn 13,9 triệu lượt người dân gặp khó được phục vụ đến cuối tháng 5 năm nay.

* Áp dụng mô hình "trợ giúp người già thông minh" với nghi thức kiểm tra sức khỏe bằng thẻ thông hành, đã kiểm tra 18,098 triệu lượt người cao tuổi; xây dựng khu vực dịch vụ ưu tiên trên nền tảng số với hơn 13,5 triệu lượt truy cập và gần 772.000 lượt đăng ký nhận trợ cấp người già cao tuổi.

Trọng điểm đổi mới cải cách - Nâng cao chất lượng dịch vụ

* Đánh giá sao cho các cơ sở dưỡng lão, từ 2017 đến nay, tỉnh đã có 388 lượt cơ sở được đánh giá sao, trong đó 270 đạt 3 sao trở lên, chiếm 69,6%.

* Đẩy mạnh dịch vụ chăm sóc cộng đồng, ví dụ tại Giang Môn được đầu tư hơn 19 triệu nhân dân tệ để phát triển dịch vụ tại nhà và cộng đồng, nâng cao cảm giác an lành cho người già mất tự lực một phần.

* Phát triển mô hình dưỡng lão du lịch liên kết với các tỉnh khác, hiện có 63 cơ sở được công nhận mô hình mẫu, trong đó Quảng Đông có 11 cơ sở.

* Thí điểm mô hình "dưỡng lão vùng Vịnh" kết hợp Hong Kong và Macau, thực hiện chính sách bằng nhau cho đơn vị từ 2 đặc khu, hiện có 8 cơ sở do các nhà cung cấp từ hai vùng đặc khu đầu tư và khai thác, ngày càng nhiều người cao tuổi từ hai đặc khu chấp nhận dịch vụ này. Quy chuẩn đầu tiên cho chăm sóc người cao tuổi mắc chứng mất trí tại vùng Vịnh cũng đã được ban hành.

Kế hoạch tiếp theo

Sở Dân Chính Quảng Đông cho biết sẽ phát triển mạng lưới dịch vụ dưỡng lão bốn cấp gồm "phường - cộng đồng - khu dân cư - gia đình", xây dựng dịch vụ chăm sóc tại nhà cộng đồng tiện lợi và chất lượng cho người cao tuổi thành thị; đồng thời phát triển mạng lưới ba cấp gồm "huyện - thị - thôn" để bảo đảm đời sống nông thôn có tổ chức, dịch vụ và sự tương trợ. Nâng cao mức độ số hóa dịch vụ, kết nối dữ liệu người dùng cá nhân, gia đình, cộng đồng, các cơ sở và nguồn lực dịch vụ để phục vụ chính xác, giúp người già tận hưởng thành quả cải cách và phát triển, sống đời hạnh phúc và đầy đủ.

Các trường hợp điển hình

1. Dịch vụ cộng đồng tại Chu Hải

Xây dựng vùng dịch vụ chăm sóc người già trong vòng 15 phút, mô hình "dưỡng lão vùng Vịnh" đáp ứng đa chiều nhu cầu người già. 

Bà Cảnh, 65 tuổi, cư dân Macau, chuyển về sống ở Hành Khanh, Chu Hải năm 2017 với con gái. Năm 2018, con gái chuyển ra nước ngoài, bà sống một mình, không có thân thích và ít có sự hỗ trợ xã hội. Sau khi biết về trung tâm dịch vụ tổng hợp phường tổ chức nhiều lớp học múa, may trang phục, hợp xướng, sử dụng điện thoại, bà đều tích cực tham gia. 

"Tôi đến trung tâm ngay sau bữa sáng, ở đây như ngôi nhà thứ hai", bà nói. 

Bữa trưa tại căng tin trung tâm, chỉ mất 3 nhân dân tệ cho bữa ăn ngon với đủ món mặn, rau và canh. Bà còn có thêm bạn bè nhiều nơi. Bà hài lòng với các liệu pháp xông, xoa bóp giảm đau lưng và chân. Bà cũng tham gia các hoạt động tình nguyện như phòng dịch, phân loại rác... và trở thành thành viên tích cực cộng đồng, tăng cường sự tự tin và vui vẻ.

2. Dịch vụ tại nhà ở Vân Phong

Hệ thống chăm sóc thông minh 24/7 bảo đảm an toàn cho người già sống một mình tại quê. 

Bà Lý, sống ở khu phường Phong Tây thị trấn Tảo Định, Vân Phong từng gọi cấp cứu do chồng bị khó thở vào tháng 4/2022. Nhờ thiết bị thông minh theo dõi sức khỏe tại nhà được lắp đặt trước đó và sự phối hợp nhanh chóng của chính quyền địa phương và nhân viên xã hội, chồng bà được đưa cấp cứu kịp thời và đã được cứu sống. Trung tâm dịch vụ tại nhà và cộng đồng Vân Phong đã tích hợp dữ liệu của 460.000 người cao tuổi toàn thành phố để xây dựng kho dữ liệu chung và hệ thống phản ứng nhanh, cũng như trung tâm giám sát chất lượng dịch vụ toàn mạng, mô hình thí điểm vận hành hiệu quả.

3. Dịch vụ cơ sở dưỡng lão tại Giang Môn

Người cao tuổi nông thôn mất sức đặc biệt khó khăn được chăm sóc chuyên nghiệp tại cơ sở kết hợp y tế và dưỡng lão.

Ông Đặng, 61 tuổi, cư trú tại Lô Hồ, thị trấn Đoan Phân, Giang Môn, là người mất sức đặc biệt khó khăn với nhiều bệnh mạn tính, từng bị tai nạn xe gây ra bệnh động kinh và tàn phế. Ông vào trung tâm dưỡng lão kết hợp y tế năm 2020. 

Ban đầu sức khỏe yếu và vệ sinh kém. Tại đây, ông được chăm sóc đặc biệt với giường hỗ trợ gọi y tá, thiết bị cung cấp khí oxy. Mỗi ngày nhân viên y tế theo dõi dấu hiệu sinh tồn, hỗ trợ dùng thuốc, điều trị oxy, phục hồi thể chất với sự hướng dẫn của chuyên viên y học cổ truyền, nhân viên chăm sóc giúp ăn uống và sinh hoạt. Thiết bị oxy luôn ở trạng thái sẵn sàng để giúp ông khi cơn động kinh xuất hiện. Ông rất hài lòng với chất lượng chăm sóc, sức khỏe cải thiện tốt và có thể tự phục vụ trong sinh hoạt cá nhân.

Trung tâm kết hợp y tế và dưỡng lão Đoan Phân là trung tâm cấp thị đầu tiên tại Giang Môn, là đơn vị thí điểm tích hợp y tế tại tỉnh. Trung tâm sáng tạo mô hình dịch vụ trọn gói cho người già mất trí, mất sức, mất con và người già cô đơn, cung cấp khám sức khỏe toàn diện, quản lý y tế, chăm sóc sinh hoạt và phục hồi chức năng.

HẢI HIỀN dịch

Nguồn: http://smzt.gd.gov.vn