Nhật Bản lần đầu tiên ghi nhận số ca sinh dưới 700.000 kể từ năm 1899: con số thấp kỷ lục

Bất chấp nhiều chính sách khuyến khích sinh con, số ca sinh tại Nhật Bản năm 2024 đã giảm xuống mức thấp kỷ lục trong hơn một thế kỷ.

Số liệu đáng lo ngại

Theo báo cáo của Bộ Y tế Nhật Bản công bố ngày 4/6, năm 2024 nước này chỉ có 686.061 trẻ chào đời, giảm 5,7% so với năm 2023 và là con số thấp nhất kể từ khi Nhật bắt đầu thống kê năm 1899. Số liệu này chưa bao gồm trẻ sơ sinh là con của người nước ngoài sinh tại Nhật.

Tỷ suất sinh – tức số con trung bình mà một phụ nữ có trong độ tuổi sinh đẻ – cũng xuống mức kỷ lục 1,15, thấp hơn mức 1,2 của năm 2023 và xa ngưỡng 2,1 cần thiết để duy trì dân số ổn định. Đáng chú ý, tại thủ đô Tokyo, tỷ suất sinh đã liên tục ở mức dưới 1 trong hai năm qua.

Trong khi đó, năm 2024 Nhật Bản ghi nhận 1,6 triệu ca tử vong, tăng 1,9% so với năm trước.

Nguy cơ dân số suy giảm

Tình trạng sụt giảm số ca sinh đã kéo dài 9 năm liên tiếp, bất chấp số lượng hôn nhân có nhích lên đôi chút. Giới chuyên gia cảnh báo con số hơn 680.000 ca sinh trong năm 2024 đã “đến sớm hơn 15 năm” so với dự báo của Viện Nghiên cứu Dân số và An ninh Xã hội.

Nếu xu hướng này tiếp diễn, dân số Nhật Bản được dự báo sẽ giảm từ 124 triệu người hiện nay xuống còn 87 triệu vào năm 2070, trong đó 40% dân số trên 65 tuổi. Thủ tướng Shigeru Ishiba đã gọi tình trạng nhân khẩu học hiện nay là một “tình trạng khẩn cấp âm thầm”.

Chính sách khuyến sinh chưa phát huy hiệu quả

Chính phủ Nhật Bản gần đây đưa ra nhiều giải pháp nhằm đảo ngược xu hướng này, như:

Mở rộng trợ cấp nuôi con.
Miễn học phí bậc trung học phổ thông.
Đảm bảo 100% lương thực lĩnh cho các cặp vợ chồng nghỉ thai sản.

Tuy vậy, những biện pháp trên chưa đem lại kết quả rõ rệt. Nguyên nhân chính, theo các chuyên gia, là do xu hướng người trẻ kết hôn muộn hoặc không muốn kết hôn, cùng với việc nhiều người lựa chọn không sinh con.

Một khảo sát năm 2023 của Quỹ Nippon cho thấy chỉ 16,5% thanh niên từ 17-19 tuổi tin rằng mình sẽ kết hôn trong tương lai, phản ánh sự thay đổi lớn trong quan niệm về hôn nhân và gia đình tại Nhật Bản.