Trung Quốc thí điểm sử dụng robot chăm sóc người cao tuổi giữa khủng hoảng dân số

Một cư dân cao tuổi tại một viện dưỡng lão ở Thâm Quyến đang tương tác với một robot hình người. Ảnh: Xinhua.

Chương trình thí điểm quốc gia

Bộ Công nghiệp và Công nghệ Thông tin phối hợp với Bộ Dân chính vừa khởi động chương trình thí điểm tích hợp robot vào dịch vụ chăm sóc người già. Mục tiêu nhằm nâng cao chất lượng cuộc sống cho người cao tuổi, giảm gánh nặng cho gia đình và cộng đồng, đồng thời cải thiện hệ thống hạ tầng chăm sóc.

Theo kế hoạch, các tổ chức tham gia sẽ triển khai hơn 200 hệ thống robot tại ít nhất 200 hộ gia đình hoặc lắp đặt tối thiểu 20 thiết bị tại 20 cộng đồng, cơ sở dưỡng lão trong vòng 3 năm tới. Song song, các đơn vị được khuyến khích xây dựng bộ tiêu chuẩn ngành và khung đánh giá hiệu quả hoạt động.

Ứng dụng của robot tập trung vào: hỗ trợ người khuyết tật, chăm sóc người suy giảm nhận thức, cung cấp hỗ trợ cảm xúc, giám sát sức khỏe, điều khiển nhà thông minh và hỗ trợ các hoạt động sinh hoạt hàng ngày.

Bối cảnh và thách thức

Trung Quốc hiện có hơn 300 triệu người từ 60 tuổi trở lên (22% dân số), trong đó trên 200 triệu người từ 65 tuổi (hơn 15% dân số). Theo Ủy ban Y tế Quốc gia, đến năm 2035, con số này sẽ vượt 400 triệu, chiếm trên 30% dân số. Tình trạng già hóa ngày càng nghiêm trọng được coi là hệ quả của chính sách một con trước đây, kết hợp với tỷ lệ sinh giảm mạnh và tuổi thọ tăng.

Để ứng phó, hồi tháng 1, Quốc vụ viện Trung Quốc đã ban hành hướng dẫn thúc đẩy tích hợp công nghệ và số hóa trong chăm sóc người già, nhấn mạnh phát triển robot hình người, trí tuệ nhân tạo và giao diện não – máy tính. Đến tháng 2, CCTV đưa tin các chuyên gia Trung Quốc đang nỗ lực xây dựng tiêu chuẩn quốc tế cho robot chăm sóc người cao tuổi.

Tuy nhiên, việc ứng dụng robot trong chăm sóc dân sinh vẫn ở giai đoạn đầu do chi phí cao, sản phẩm còn hạn chế và khung pháp lý chưa đầy đủ.

Triển vọng thị trường

Theo Viện Nghiên cứu Công nghiệp Qianzhan, năm 2023 thị trường robot chăm sóc người già tại Trung Quốc đạt 7,9 tỷ nhân dân tệ (1,1 tỷ USD). Dự kiến, lĩnh vực này sẽ tăng trưởng với tốc độ kép khoảng 15% mỗi năm, đạt gần 15,9 tỷ nhân dân tệ vào năm 2029.

Sự tham gia mạnh mẽ của các công ty công nghệ trong nước như Unitree Robotics, UBTech Robotics, Fourier và AgiBot hứa hẹn sẽ thúc đẩy sự phổ biến của robot chăm sóc trong gia đình, mặc dù việc triển khai trong môi trường dân sinh vẫn phức tạp hơn nhiều so với trong nhà máy công nghiệp.

MAI TRANG dịch