Tỷ lệ sinh đang giảm mạnh trên toàn thế giới - nhưng không phải vì mọi người không muốn có con nữa

Daniel Dunford

Nhà báo dữ liệu cao cấp

"Thiếu sự lựa chọn, không phải mong muốn" là lý do gây ra cuộc khủng hoảng sinh sản toàn cầu, theo Liên Hợp Quốc trong một báo cáo mới, sau một cuộc khảo sát toàn cầu với quy mô lớn. Nhóm dữ liệu và pháp y của Sky News phân tích các chi tiết chính.

Hai trong số năm người trên 50 tuổi cho biết họ không có nhiều con như mong muốn - với các vấn đề kinh tế (54%), lo ngại về sức khỏe (24%) và lo sợ về tình hình thế giới là những rào cản chính(19%).

Hơn một nửa cho biết các yếu tố tài chính như nhà ở giá rẻ, lựa chọn chăm sóc trẻ em và an ninh việc làm là những thứ đã hạn chế hoặc sẽ hạn chế khả năng phát triển gia đình của họ.

Một trong bốn người cho biết các vấn đề sức khỏe đang kìm hãm họ, trong khi một phần năm số người được hỏi đề cập đến nỗi sợ hãi về các vấn đề toàn cầu bao gồm biến đổi khí hậu, chiến tranh và đại dịch.

Những phát hiện này xuất phát từ một cuộc khảo sát mới đối với hơn 14.000 người do Quỹ Dân số Liên hợp quốc (UNFPA) thực hiện - trải dài trên 14 quốc gia ở năm châu lục, nơi sinh sống của một phần ba dân số thế giới.

Tỷ lệ sinh đã giảm ở hầu hết mọi khu vực trên thế giới, trong khi tuổi thọ trung bình vẫn tiếp tục tăng.

Các chính trị gia và nhà bình luận như Elon Musk lo ngại rằng các thế hệ tương lai của những người trong độ tuổi lao động sẽ gặp khó khăn hơn trong việc hỗ trợ kinh tế cho những người trong độ tuổi nghỉ hưu khi tỷ lệ người lao động so với người nghỉ hưu thay đổi.

"Rất nhiều người không thể tạo dựng gia đình như họ mong muốn", Tiến sĩ Natalia Kanem, giám đốc điều hành của UNFPA cho biết.

"Vấn đề là thiếu sự lựa chọn, không phải mong muốn, với những hậu quả lớn đối với cá nhân và xã hội. Đó là cuộc khủng hoảng sinh sản thực sự và câu trả lời nằm ở việc đáp ứng những gì mọi người nói rằng họ cần: chế độ nghỉ phép có lương cho gia đình, dịch vụ chăm sóc sinh sản giá cả phải chăng và những người bạn đời hỗ trợ".

Sự khác biệt trên toàn thế giới

Cuộc khảo sát được thực hiện tại bốn quốc gia châu Âu, bốn quốc gia châu Á, ba quốc gia trên khắp châu Phi và ba quốc gia châu Mỹ.

Các quốc gia được chọn để cố gắng đại diện cho "nhiều quốc gia khác nhau với bối cảnh văn hóa, tỷ lệ sinh và cách tiếp cận chính sách khác nhau", theo Tiến sĩ Rebecca Zerzan – Chủ biên báo cáo Tình trạng Dân số thế giới 2025.

Ví dụ, báo cáo bao gồm quốc gia có tỷ lệ sinh thấp nhất thế giới - Hàn Quốc và các quốc gia có tỷ lệ sinh thuộc hàng cao nhất thế giới, đồng thời cũng là quốc gia đông dân nhất ở châu lục này - Nigeria.

Các quốc gia khác, theo thứ tự quy mô dân số, là Ấn Độ, Hoa Kỳ, Indonesia, Brazil, Mexico, Đức, Thái Lan, Nam Phi, Ý, Morocco, Thụy Điển và Hungary.

Trong nhiều trường hợp, có sự khác biệt đáng kể trong phản hồi tùy thuộc vào quốc gia mà mọi người báo cáo.

Ví dụ, ở Nigeria, một phần ba nam giới (mặc dù chỉ có 21% phụ nữ) báo cáo rằng họ muốn có bốn đứa con trở lên. Con số này tương tự ở Nam Phi. Tuy nhiên, ở Hàn Quốc, Thái Lan, Ý, Đức và Hungary, không quá 5% đồng ý.

Đàn ông có mong muốn sinh nhiều con hơn phụ nữ ở nhiều quốc gia

Tỷ lệ người được hỏi ở mỗi quốc gia muốn có bốn con trở lên

Các vấn đề về khả năng sinh sản có khả năng xảy ra gấp đôi ở Hoa Kỳ (16% số người được hỏi) so với quốc gia láng giềng Mexico (8%).

Ở Hàn Quốc, ba trong số năm người được hỏi cho biết hạn chế về tài chính là một trở ngại.

Nhưng ở Thụy Điển, nơi cả nam và nữ đều được hưởng 480 ngày nghỉ phép có lương cho cha mẹ cho mỗi đứa trẻ (cũng có thể được chuyển cho ông bà), thì ít hơn một trong năm người trả lời như vậy.

So sánh chế độ nghỉ phép chăm con ở Anh với các quốc gia khác

Tuy nhiên, tỷ lệ sinh ở Thụy Điển vẫn nằm trong số những tỷ lệ thấp nhất thế giới. Tiến sĩ Zerzan nói với Sky News rằng điều này cho thấy không có yếu tố riêng lẻ nào góp phần khiến mọi người cảm thấy có đủ năng lực để sinh con vào đúng thời điểm.

"Một phần ba số người ở Thụy Điển cho biết họ nghĩ rằng việc nuôi con sẽ tốn quá nhiều thời gian và năng lượng. Và một số lượng lớn người dân ở đó, so với các quốc gia khác, cũng lo ngại về biến đổi khí hậu và việc đưa con vào một thế giới bất định."

Mang thai ngoài ý muốn so với không có nhiều con như mong muốn

Một phát hiện thú vị từ cuộc khảo sát là, trong khi có nhiều cuộc thảo luận xung quanh tỷ lệ sinh giảm, gần một phần ba số người cho biết họ hoặc bạn đời của họ đã từng mang thai ngoài ý muốn.

Trên toàn cầu, vì những người mang thai ngoài ý muốn thường làm như vậy nhiều hơn một lần, nên một nửa số ca mang thai là ngoài ý muốn.

Ở Morocco và Nam Phi, khoảng một nửa số người đã từng mang thai ngoài ý muốn. Ở hai quốc gia này, hơn một nửa số người đã từng không thể sinh con vào thời điểm họ mong muốn.

Nhìn chung, cứ tám người thì có một người đã từng mang thai ngoài ý muốn và gặp rào cản đối với việc có được đứa con như mong muốn.

"Ở mọi nơi chúng ta nhìn đến, mọi người đều đang đấu tranh để tự do thực hiện nguyện vọng sinh sản của mình", báo cáo giải thích.

Những người sinh nhiều con hơn mong muốn và những người sinh ít con hơn đều có mặt ở các quốc gia có tỷ lệ sinh cao và thấp.

"Điều đó chỉ ra rằng rào cản để đạt được gia đình lý tưởng của một người là rất phổ biến".

Có thể làm gì để giúp đỡ?

Báo cáo cho biết cuộc khủng hoảng này đòi hỏi phải có sự can thiệp của chính trị, nhưng cảnh báo về các chính sách thường chỉ là giải pháp tạm thời hoặc các chính sách được thiết kế để ép buộc mọi người sử dụng hoặc không sử dụng biện pháp tránh thai.

"Cho dù các chính sách có mang tính ép buộc hay không, thì việc coi tỷ lệ sinh như một vòi nước cần mở hoặc đóng đều có rủi ro thực sự. Nhiều quốc gia hiện đang tìm cách tăng tỷ lệ sinh đã tìm cách giảm tỷ lệ sinh trong vòng 40 năm qua.

"Ví dụ, Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Thái Lan và Thổ Nhĩ Kỳ đều báo cáo vào năm 1986 về ý định hạ thấp tỷ lệ sinh quốc gia của họ thông qua các biện pháp can thiệp chính sách, coi tỷ lệ sinh tương ứng của họ vào thời điểm đó là 'quá cao'. Tuy nhiên, đến năm 2015, cả năm quốc gia đều đã chuyển sang các chính sách được thiết kế để tăng tỷ lệ sinh.

"Hiện nay, cả năm quốc gia đều có tổng tỷ lệ sinh dưới hai con trên một phụ nữ."

Nguồn: https://news.sky.com/